پیوند هوشمندانه فرهنگ ایرانی اسلامی در «باران تمشک»

به نقل از پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور؛ نشست نقد و بررسی کتاب «باران تمشک» با حضور مصطفی فعله گری، نویسنده اثر و جهانگیر خسروشاهی به عنوان منتقد ادبی، به میزبانی کتابخانه عمومی قطب الدین رازی شهرستان ورامین برگزار شد.

«نقد»؛ بهانه‌ای برای انس و الفت با کتاب و نویسندگان

در ابتدای این نشست محمدرضا شرفی خبوشان، شاعر، نویسنده و از مدرسان ادبیات فارسی که به عنوان کارشناس مجری در این نشست حضور داشت، طی سخنانی گفت: نقد کتاب بهانه ای برای انس و الفت با کتاب و نویسندگان است. در این برنامه ما نگاهی جدی تر به مقوله تاریخ انقلاب اسلامی به عنوان موضوع اصلی کتاب «باران تمشک» نوشته آقای مصطفی فعله‌گری داریم و بر این اساس از حضور جناب آقای جهانگیر خسرو شاهی به عنوان منتقد بهره می‌بریم.

وی در معرفی جهانگیر خسرو شاهی، گفت: خسرو شاهی از نویسندگان و منتقدان زبده این مملکت است و برخی از کتاب های وی در همین کتابخانه موجود است. وی زحمات زیادی برای شکل گیری حوزه هنری تهران متحمل شده است. خسروشاهی، همکار شهید آوینی هم بوده و درجریانات مهم و حساس ادبیات این سرزمین حضور فعالی داشت و یاری گر و همدم بسیاری از نویسندگان انقلابی بود.

تلاش برای پرکردن خلاء نقد در دهه ۶۰

در ادامه مصطفی فعله گری، نویسنده کتاب «باران تمشک» با  ارائه شرح مختصری از زندگی خود، درباره روند انتشار این رمان گفت: بنده سال ۱۳۴۱ در قصر شیرین متولد شدم اما  از سال ۶۴ در تهران زندگی کرده ام. در حال حاضر ساکن شهریار هستم و زندگی من اکثرا از راه قلم بوده است.

این نویسنده درباره چالش‌های پیش روی انتشار این رمان نیز گفت: رمان «باران تمشک» بیش از ۱۵ سال در دست ناشرانی بود که مدعی دفاع از ادبیات انقلاب اسلامی بودند، اما می گفتند که این رمان در اولویت چاپ نیست. اما دست حکیم پرودگار باعث شد تا این کتاب چاپ شود. اولین رمان من در ۱۹ سالگی به چاپ و منتشر شد، اما در ۵۷ سالگی اولین داستان بلند با نگاه ملاطفت آمیز از سوی دلسوزان انقلاب و فرهنگ راستین انقلاب به چاپ رسید.

وی ادامه داد: من در اصل داستان نویس هستم و در دورانی به داستان نویسی روی آوردم که با محمود دولت آبادی، به آذین، احمد محمود، اخوان ثالث نیز ارتباط و رفت و آمد داشتم. اما در دهه شصت متوجه شدم به دلایل گوناگون، متون متعددی تحت عنوان شعر و نمایشنامه منتشر می شود که با انتشار آن ها تنها کاغذ مصرف می شود و هرج و مرجی در ادبیات شکل گرفته است؛ متوجه شدم جای نقد در کشور خالی است و علی رغم اینکه گرایش من نقد ادبی نبود، اما آستین های خودم را برای این منظور بالا زدم.

نویسنده رمان انقلابی یک مداح مطلق نیست

مصطفی فعله گری تاکید کرد: نویسنده ای که از کتابش شراره های آتش بیرون نزند، نویسنده انقلابی نیست؛ نویسنده انقلابی باید متنی بنویسد که بتواند در برابر شهدای انقلاب سرش را بالا بگیرد. «باران تمشک» در واقع یک تریلوژی است که جلد اول آن «باران تمشک» است؛ جلد دوم آن هم اکنون در حال حروف چینی است و جلد سوم آن نیز «طوفان خورشید» نام دارد.

وی در خاتمه با تقدیر از نهاد کتابخانه های عمومی کشور به دلیل توجه به حوزه ادبیات، اظهار داشت: به اعتقاد من کار نویسنده چسبیدن به کتاب نیست. نویسنده باید به دنبال کار بعدی خود باشد تا اثر بهتری خلق کند. نویسنده نباید به دنبال شهرت باشد، چراکه نویسنده واقعی وقت این کارها را ندارد. این اثر را یا تاریخ در زباله دانی می اندازد و یا اگر فرزند درست زمانه خویش باشد، مسیر خودش را همچون طبیعت طی خواهد کرد. این اثر یک رمان انقلاب است؛ اصلا ماهیت انقلاب، نقد لحظه به لحظه خودش است. نویسنده رمان انقلابی یک مداح مطلق نیست.

درهم‌آمیختگی فرهنگ ایرانی اسلامی در «باران تمشک»

در ادامه جهانگیر خسرو شاهی، منتقد ادبی ضمن ابراز خرسندی از حضور در  این برنامه گفت: از لحظه ای که وارد کتابخانه علامه قطب الدین رازی شدم، نشاط و شور در کتابخانه مرا سرذوق آورد و خوشحالم که در ورامین چنین دیدگاهی نسبت به مطالعه و کتابخوانی وجود دارد.

خسرو شاهی، با اشاره به کتاب «باران تمشک» گفت: من به عنوان یکی از داوران جشنواره قلم زرین، مایل بودم «باران تمشک» یکی از آثار برگزیده شود. نثر این کتاب از آغاز تا پایان نسبت به کارهای قبلی آقای فعله گری و نسبت به ادبیات امروز کشور یک جهش فوق العاده ای محسوب می شود و به لحاظ نثر یک کار مهم و ماندگار است. مشخص است که روی کلمات این کتاب و ساختار آن بسیار کار شده است.

وی با بیان اینکه رمان «باران تمشک» از بهترین آثار در حوزه انقلاب اسلامی است، گفت:  یکی از نکات ارزشمند این کتاب، شخصیت اصلی آن است که دارای دو اسم «حسین» و «سیاوش» است و به نوعی فرهنگ ایرانی و اسلامی را در آمیخته است و این کاری هوشمندانه محسوب می شود. آقای فعله گری در جریان انقلاب بودند و به عنوان یک علاقمند به انقلاب، اثری فاخر به نام «باران تمشک» را خلق کرده‌اند. اما آن چیزی که این کتاب را به انقلاب اسلامی متصل می کند، ساواک و شکنجه نیست، بلکه نام مقدس امام حسین (ع) است و در جای جای این کتاب نام ابا عبدالله (ع) می درخشد.