کامران پارسی‌نژادیادداشتی برای صادق کرمیار/ انگاری ایستاده‌ای و ماه را می‌بینی.

وقتی ورود می‌کنی به ساحت نامیرا انگاری همان‌جایی که عبدالله بن عمیر حضور دارد. انگاری ایستاده‌ای و ماه را می‌بینی کم‌کم از زیر ابری تیره بیرون می‌آید.
خبرگزاری فارس- گروه کتاب و ادبیات: جایی گفتی: “نویسنده‌ای که آسوده باشد، نویسنده‌ای که راحت باشد، مشکلی نداشته باشد، این نمی‌تواند بنویسد. چه نسبت به عوام چه نسبت به خواص. آن چیزی که در حال حاضر جامعه‌ی ما را تهدید می‌کند، بحث افراط و تفریط است. این افراط و تفریط چیزی است که رهبری هم بارها در فرمایش‌هایشان تأکید کردند. ما همیشه یا از این طرف پشت‌بام افتاده‌ایم یا از آن طرف. به همین دلیل روی خط تعادل نمی‌توانیم حرکت کنیم. نویسنده‌ای می‌تواند بنویسد که نسبت به آسیب‌های جامعه‌ی خودش شناخت داشته و بتواند این آسیب‌ها را در قالب اثر ادبی و هنری عرضه کند.”
دیدم راست می‌گویی. خیلی از نویسنده ها؛ شاعران و هنرمندان هستند که گاه و بیگاه به خاکی می زنند و هستند در این میان افرادی که همواره و در هر شرایط، زمان و مکانی راه افراط و تفریط را پیش می گیرند. بی شک بدون داشتن آگاهی و شناخت از وضعیت جامعه، خاصه مصائب و دل نگرانی های پیرامونش نمی توان به مصاف حقایق زندگی، کسب تجربه و تصویرگری آن در قالب آثار ادبی و هنری رفت. شاید به همین دلیل است که آن دسته از نویسندگانی که راهی سرزمین های دیگر شدند قلم هابشان از کار افتاد و در خلق حتی یک اثر ادبی واماندند. و این اتفاق تنها برای صاحبان قلم نیفتاد. کارگردانانی هم که می توانستند در ایران به اوج برسند وقتی از فرهنگ و دغدغه های جامعه خود دور شدن عقیم ماندن. از کارگران ها گفتم چون می دانم در این وادی هم صاحب نظر هستی. به قول دوستی شایدصادق کرمیار پیش از این‌که نویسنده باشد، کارگردان است. کارگردان سریال تلویزیونی «خاطرات مرد ناتمام»، نویسنده و کارگردان سریال «یک روز قبل»، نویسنده و کارگردان فیلمهای بلند سینمایی تلویزیونی همانند «زیارت»، «کرانه‌های کبود»، «رؤیا»….
و بعد که شنیدم سازمان صداو سیمای جمهوری اسلامی ایران تاکنون تمایلی برای ساخت سریالی بر اساس رمان ماندگار نامیرا که اختصاص دارد به واقعه عاشورا و مورد تائید مقام معظم رهبری هم قرار گرفته -ندارد دچار شگفتی شدم. سیما و آن همه خرج های کلان برای تولید آثار کم مایه و عدم رغبت مسئولین سیما در ساخت سریالی که می تواند بسیار تاثیر گذار باشد حکایت غریبی است خود می‌گویی اهل این نیستی که نامه نگاری کنی و بخواهی با سفارش کارت پیش ببری. دوست داری قابلیت اثرت را دریابند و به درستی و از سر انصاف برخورد کنند. و برای خود او جای شگفتی دارد که بعد از آنکه رهبری دوبار در خصوص نامیرا صحبت کرده اند چگونه است هیچ دستگاه دولتی خاصه وزارت ارشاد و سیما هیچ واکنشی نشان ندادند و جای تعجب است این روزها کرمیاری که می تواند برای جامعه ادبی مفید باشد خانه نشین است.
بی شک حضور تو در عالم سینما هیچ بهانه ای برای عدم تمایل سیمابه ساخت سریال نمی گذارد. حضور تو در عالم سینما بی شک باعث خلق رمانی شدکه پُر است از شخصیت و فضا؛ دو عنصر بصری پُررنگ که در کل داستان امتداد یافته ‌است.
“نامیرا” داستانی است که پایانش برای مخاطب گنگ نمی‌ماند. همه می‌دانند داستان نامیرای تو درباره واقعه جان‌گداز کربلاست و چه حوادث مهمی قرار است تا روز عاشورا رخ دهد. بر هیچ‌کس پوشیده نیست که نگارش رمانی که محوریت داستانش واقعه بزرگ و تأثیرگذار عاشورا است کار ساده ای نیست. هرچند که قصد نکردی صرفاً زندگی‌نامه داستانی بنویسی. همه هم خود را گذاشتی که داستان علی‌رغم داشتن شخصیت‌های حقیقی کاملاً رنگ و بوی داستان مستقل را به خود بگیرد. درنهایت همه می‌دانند سرانجام داستان چیست. اما همه شاید ندانند «عبدالله بن ‌عمیر» کیست و چرا شخصیت اصلی داستان شده است؟ و چرا این مرد که از قبیله بنی کلب است دوست دارد با مشرکین ستیز کند وقتی درمی‌یابد امام حسین علیه‌السلام به کربلا واردشده‌اند و ابن‌زیاد قصد کرده برای مقابله با امام لشکری را به آنجا بفرستد.
خیلی‌ها هم نمی‌دانند در کار ساخت داستانت چه تکنیک‌ها و شگردهای را به کار گرفته‌ای. مثلاً نمی‌دانند اشخاص داستان را یکی‌یکی وارد ساحت داستانت می‌کنی، آن‌ها را نشان می‌دهی و بعد اجازه می‌دهی در کوران حوادث داستانت وارد بشوند. یا نمی‌داند داستان در بخش‌های به نمایش پهلو می‌زند و یک حکایت عاشقانه ماندگار ترسیم می‌شود. خیلی‌ها هم هستند نمی‌دانند در بستر داستان تو بحث تغییر محاسبه‌ها مطرح است.
خود می‌گویی:” بحث «تغییر محاسبه» به این معنی که آدم‌ها در موقعیت‌های مختلف برای تصمیم‌گیری، محاسبه‌های مختلفی می‌کنند، به شخصیت آن آدم‌ها برمی‌گردد. بحث گرایش به‌حق و گرایش به باطل به خود آن آدم‌ها برمی‌گردد. ما شخصیت‌‌های مختلفی را سراغ داریم که به امام حسین علیه‌السلام نامه نوشتند، اما این نامه‌نگاری به امام دلیلش این نبود که به دنبال حق بودند، بلکه هرکدام انگیزه‌های مختلفی داشتند. محاسبه‌شان این نبوده که امام حسین علیه‌السلام بیاید و عدالت و حقیقت را جاری کند. عده‌ای از این‌ها انگیزه‌های شخصی داشتند. برخی از بنی‌امیه کینه‌های شخصی داشتند. افرادی احساس می‌کردند که منافعشان به خطر افتاده است. محاسبه‌های هر یک از آن‌ها بر اساس نگاه خودشان نسبت به جامعه‌شان بوده است. خیلی دغدغه‌ی دین نداشتند و بر اساس دین محاسبه نمی‌کردند. ولی در همین داستان عبدالله به دنبال حقیقت است، ربیع به دنبال حقیقت است و به همین دلیل است که در سیری که این‌ها به دنبال حقیقت هستند، ممکن است دچار اشتباه هم بشوند. برای این‌که آن‌ها معیارها و ملاک‌هایی را که برای یافتن حق باید در اختیار داشته باشند، در اختیار ندارند”
و خیلی چرایی‌های دیگری که همه خواننده را تا انتهای داستانی می‌کشاند که سرانجامش مشخص است. وقتی ورود می‌کنی به ساحت نامیرا انگاری همان‌جایی که عبدالله بن عمیر حضور دارد. انگاری ایستاده‌ای و ماه را می‌بینی کم‌کم از زیر ابری تیره بیرون می‌آید….
” پای برکه‌ای کوچک، آتش بلندی برپا بود و عبدالله بن عمیر و ام‌وهب کنار آتش نشسته بودند و پای سفره‌ای مختصر شام می‌خوردند. اسب‌های آن دو به درختی در حاشیه برکه بسته بود. تنها صدای هرم آتش و سوختن خس و خاشاک و چوب‌های خشک درون آتش به گوش می‌رسید. ام‌وهب میل چندانی به خوردن نداشت و این را عبدالله درک می‌کرد، اما به سکوت می‌گذراند. بی‌میلی ام‌وهب کم‌کم کلافگی او را شدت داد و یک‌باره از پای سفره برخاست و به کنار برکه رفت و به‌زانو نشست. به‌عکس ماه در برکه چشم دوخت. ام‌وهب زانو به بغل خیره‌ی آتش بود. عبدالله ناگهان صدای چکاچک شمشیرها و نیزه‌ها را شنید. یک‌باره از جا پرید و به ام‌وهب نگریست که همچنان آرام نشسته بود و به آتش می‌نگریست. صدا قطع شد، اما عبدالله آرام به سراغ شمشیرش رفت و آن را از نیام بیرون کشیدک”
وقتی رمان را تمام می‌کنی تازه این حس به سراغمان می‌آید که بیشتر از تو بدانیم. فعالیت‌های ادبی تو نظرگیر است. مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸، مدیر باشگاه نویسندگان و هنرمندان شهرداری تهران از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹، طراح و مدیر جشنواره‌های ادبی و هنری همچون «جشنواره سراسری شعر ایران ما» «جشنواره طنز طهران» «جایزه نقد ادب و هنر» عضو هیات علمی هفتمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد….
و بعد آدم بیشتر میل می‌کند سایر آثار ادبی تو را بخواند. «فریاد در خاکستر» (۱۳۶۹) مجموعه داستان‌های جنگ. «انتقام در اردوگاه» (۱۳۷۰) مجموعه داستان نوجوانان.نامیرا (۱۳۸۸) رمان «غنیمت» (۱۳۸۹)انتشارات نیستان. انتشار کتاب «دشت‌های سوزان» (۱۳۹۰) نیستان نویسنده و سردبیر برنامه ادبی شبانه رادیو سراسری تحت عنوان «در انتهای شب».انتشار کتاب «درد» (۱۳۹۲) رمان انتشارات عصر داستان
و بعد که کارنامه سینمایی تو را بررسی می‌کنم بیشتر دچار شگفتی می‌شوی که چرا تاکنون از تو نخواسته‌اند سریال نامیرا را خودت بسازی: نگارش فیلم‌نامه «اشک کوسه» (جنگی) ساخت ۱۳۷۳، نگارش فیلم‌نامه «سجده برآب» (جنگی) ساخت ۱۳۷۵، نگارش فیلم‌نامه «جان‌سخت» (اجتماعی) ساخت ۱۳۷۶، نگارش فیلم‌نامه سریال داستانی «دریا در غربت» پخش از شبکه اول سیما.، نگارش فیلم‌نامه سریال داستانی «گارد ساحلی» پخش از مرکز خلیج فارس.، نگارش فیلمنامه سریال داستانی «ویروس ۲۰۰۰»، پخش از شبکه دوم سیما درزمینهٔ طنز اجتماعی.
با تمام این اوصاف خود معتقدی که “آن کسی که واقعاً به دنبال حقیقت است، بالأخره آن را پیدا می‌کند ولو این‌که معیارهای حق را در اختیار نداشته باشد. خداوند می‌گوید شما راه را برو و من هدایت می‌کنم.”