«گزیده غزلیات مولوی به زبان هندی» رونمایی شد درخشش شاگرد به مانند استاد «دهرمیندرنات»/ اشعار مولوی به هندی ترجمه شد

به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، مراسم رونمایی از کتاب «گزیده غزلیات مولوی به زبان هندی» ترجمه بلرام شکلا استاد زبان سانسکریت دانشگاه دهلی هند و شاعر پارسی‌گو ظهر امروز در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.

* حسینجانی: پروفسور شکلا توانست همانند استادش دهرمیندرنات بدرخشد

سعیده حسینجانی مدیر مرکز ترجمه حوزه هنری در سخنرانی اظهار داشت: پروفسور شکلا چهره شناخته شده زبان فارسی و سانسکریت در هند هستند.صاحب نام بوده و به چند زبان شعر می‌گویند. او توانسته در اشعارش زیبایی‌های درونی و محتوایی را نشان دهد.

به گفته مدیر مرکز ترجمه حوزه هنری بلرام شکلا این اقبال را داشت که اولین شعرها را از زبان خود آغاز کرد و سپس شعر فارسی را سرود که اشعار فارسی او چیزی از سانسکریت کم ندارد. او توانست با سرودن شعر در وصف حضرت علی (ع) به مانند استادش دهرمیندرنات بدرخشد و به نوعی ادامه دهنده راه او باشد.

وی افزود:‌اشعار او مقفی و موزون است و حتی قافیه‌های درونی را در اشعارش رعایت کرده است. او توانسته پس از خواندن ۴ هزار غزل صد غزل از مولوی را برگزیده و با توجه به فرهنگ و رسوم مردم هند آن را انتخاب و ترجمه کند.

حسینجانی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه در این کتاب یک صفحه شعر به زبان فارسی و به خط هندی و در مقابل شعر به زبان هندی آورده شده، گفت:‌در این کتاب علاوه بر درج شعر، آموزش وزن شعر فارسی، دستور زبان فارسی، معنای لغات فارسی درج شده است. بنابراین کتاب یک ترجمه صرف نیست.

مدیر مرکز ترجمه حوزه هنری با بیان اینکه این ترجمه از جمله مهمترین اثار از اشعار مولانا به زبان فارسی و هندی خواهد بود، گفت:‌این اثر اولین ترجمه مستقیم از فارسی به هندی محسوب می‌شود. بنابراین ظرایف و عرفان موجود در ابیات مشهود است.

وی در پایان سخنان خود گفت: ما در مرکز ترجمه یک داستان نوجوان و شعر معاصر ایرانی را به زبان هندی ترجمه کرده بودیم و امیدواریم به زودی شعر معاصر بانوان را هم توسط پروفسور شکلا ترجمه کنیم.

در ادامه این مراسم سفیر و رایزن فرهنگی هند در ایران درباره کتاب به ایراد سخن پرداختند.

* رایزن فرهنگی هند در ایران: دعا می‌کنم این کتاب در هر خانه‌ای در هندوستان جای‌گیر شود

رایزن فرهنگی هند در ایران گفت: مولانا در تمام عالم بسیار معروف است. خصوصا در هندوستان احتیاج به معرفی ندارد.

وی با بیان اینکه انگلیسی‌ها فاصله میان ما و زبان فارسی را قطع کردند، گفت: آنها زبان انگلیسی را جایگزین زبان فارسی کردند ولی پیش از آن نویسنده و خواننده فارسی در کشورمان بسیار داشتیم.ما اکنون هم در خانه‌هایمان مولوی،حافظ و سعدی می‌خوانیم. ولی از قرن حاضر فارسی کمی از ما دور شده و ما جدا شده‌ایم.

رایزن فرهنگی هند در ایران ضمن اشاره به اینکه ما خیلی خوشحالیم هر دو کشور علاقه و دوستی را برای برقراری روابط باستانی که قرن‌ها داشته‌ایم نشان می‌دهندف گفت: سیاستمداران خود در حوزه سیاسی در حال فعالیت هستند اما ما از مسیر شعر فارسی می‌توانیم مسائل زندگی مردم را برطرف کنیم. توحید و علم عرفانی محتوای شعر حافظ بوده و مولانا اسراری را بیان کرده که مخاطب را به سوی خدا رهنمون می‌شود. جای خوشحالی است که از پروفسور شکلا اثری از مولانا ترجمه شده است. دعا می‌کنم این کتاب در هر خانه هندوستان جای‌گیر شود.

حجت‌الاسلام محمدرضا زائری در سخنان کوتاه گفت: موضوع ترجمه آثار بسیار مهم است. مولانا شخصیت بسیار مهمی دارد پس ترجمه چنین آثاری می‌تواند مفید باشد.

وی به خاطره‌ای از دهرمیندرنات اشاره کرد و گفت: یادش بخیر چند سال پیش کنارم نشسته بود و می‌گفت همانطور که امروز بشر برق را به خانه‌ها می‌رساند، آب را با لوله‌کشی به خانه‌ها آورده است ما نیازمند آن هستیم که حرف علی بن‌ابیطالب را به دست همه برسانیم؛ بنابراین بخشی از این رسالت در این کتاب آمده و امیدوارم پروفسور شکلا پایدار بماند و مهر و محبت هم پایدار باشد.

* بیدج: مترجمان سفیران فرهنگی هستند

موسی بیدج شاعر و مترجمه زبان عربی در این مراسم گفت: بلرام شکلا را حدود ۱۰ سال پیش برای اولین بار شناختم. همان دوران که من دبیر همایش شاعران ایران وجهان بودم. همزمان با روز حافظ در حافظیه ۴ هزار نفر جمع شده بودند. قصد داشتیم به نمایندگی از ۵۰ کشور یک شاعر را انتخاب کنیم تا شعر بخواند. بنده با توجه به موسیقی و شعر هندوستان شکلا را انتخاب کردم. شعری خواند که ۴ هزار نفر منقلب شدند. او شعر حافظ را با صدا، موزون و مقفی خواند.

وی افزود: استعداد شگرف شکلا از آن زمان نه تنها بر من بلکه بر بسیاری از هم قطارانم پوشیده نماند. من خوشحالم چنین کار بزرگی انجام داده چرا که یکی از مشکلاتی که میان ما و جهان  سوء تفاهم ایجاد کرده عدم ترجمه است. ما ترجمه می‌کنیم اما پراکنده است. خوشحالم مرکز ترجمه به مدیریت خانم حسینجانی و آقای قزوه چنین کاری را سرانجام رسانده است.

وی در پایان سخنان خود گفت: مترجمان، سفیران فرهنگی هستند. باید آثاری رااز هر زبانی برگردان کنند. ما باید کسانی همچون شکلا داشته باشیم که آثار را به دو زبان برگردان کنند. در حال حاضر رسانه‌ها سیاسی حرف می‌زنند اما باید امروز فرهنگ به میان بیاید و سخن بگوید.

نسرین دستان طراح جلد این اثر نیز با بیان اینکه مدت‌ها بود برای کتاب طراحی نمی‌کردم اما مفتخر به همکاری با پروفسور هستم، گفت: سعی کردم در حد توانم درخواست‌های مطرح شده درباره طرح جلد و موضوعیت کتاب، همچنین شان و مقام حضرت مولانا را بتوانم ترسیم کنم. با توجه به اشتراکات فرهنگی میان هند و ایران از قدیم تا امروز خواستم به شکلی ساده طرح ارائه شود بنابراین از رنگ استفاده کردم زیرا رنگ قرمز فرهنگ قالب در هند است.

بیات استاد دانشگاه، فرزانه اعظم‌لطفی، دکتر کیومرثی و سماواتی همه از اساتید زبان و ادبیات فارسی درباره کتاب و پروفسور شکلا صحبت کردند.

* قزوه: بیشترین نسخ خطی فارسی در هند است

علیرضا قزوه نیز در پایان این مراسم گفت: شکلا جای خالی استاد دهرمیندرنات را باید پر می‌کند. این یعنی رسالت ادبیات روی دوش شما آقای پروفسور سنگین و انتظارات از شما بسیار است.

وی با تبریک روز ملی هند تصریح کرد: اهمیت هندوستان برای ما زیاد است چرا که بیشترین کتاب‌های نسخ خطی فارسی در ایران وجود ندارد بلکه در هندوستان قرار دارد، همان کتاب‌هایی که جزو میراث ما به شمار می‌آید. این آثار بیش از آنکه در ایران باشد در هندوستان قرار دارد.

مدیرمرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری با تاکید بر اینکه اگر هندی‌های فارسی‌سرا را از شعر ما کم کنید عیار شعر فارسی کاهش می‌یابد، گفت: درست است ما قللی چون حافظ و سعدی داریم ولی در هندوستان نیز شاعران بزرگی داریم که به زبان فارسی تسلط کامل داشتند.

قزوه ضمن تاکید بر اینکه مجموعه‌هایی وجود دارد که منتشر نشده باقی است، گفت: شعر یک شاعر هندی مثل نظامی دارای قوت است. در انشای فارسی، هندوها پا به پای ما پیش آمدند و به نویسندگان و منشی‌های ما رسیدند. اگر تذکره‌های فارسی را شمارش کنیم درمی‌یابیم بخش تولید شده تذکره‌ها در هندوستان از ایران بیشتر است. همین طور فرهنگنامه‌های تالیفی که نشان می‌دهد هندوستان نزدیک‌ترین همسایه ماست که کار فرهنگی بزرگی انجام داده پس باید روی این فرهنگ مشترک کار کرد.

این شاعر با بیان اینکه ما هندوها را به ایرانی‌ها بد معرفی کرده‌ایم، گفت: ما باید نشان دهیم یک میلیارد هندو موحد هستند، آنان به توحید معتقدند، چند وقت پیش کتاب‌هایی به سانسکریت توسط دکتر خواجه‌پیری خریداری شده بود که تماما روی چوب هزاران نام خداوند به نام جوشن کبیر حک شده بود. همانطور که ما شیعیان خدا را با هزار نام زیبا تسبیح می‌کنیم آنها نیز خدا را تسبیح می‌کنند. پس باید تجدید نظری صورت بگیرد و از نو مردم هند به ایرانیان معرفی شوند.

وی در پایان سخنان خود درباره پروفسور شکلا گفت: بلرام یک معلم است، او دارای شاگردان بسیاری است. وضعیت شعر پارسی امروز در هندوستان خیلی خوب شده است و فکر می‌کنم تا ۵۰ سال آینده شعر پارسی در هند همچنان زنده خواهد ماند.

* شکلا: زبان فارسی در هند کمرنگ شده اما از بین نخواهد رفت

پروفسور بلرام شکلا در پایان این مراسم پیش از رونمایی از کتاب گفت: بسیار خوشحالم در این جمع حضور دارم چراکه قرار است از ترجمه هندی مولانا رونمایی شود. چندین کتاب تاکنون از مولانا به هندی چاپ شده که البته تماما پراکنده ترجمه شده است. اما ویژگی این اثر این است که از فارسی مستقیما ترجمه شده است.

وی افزود: اگر همکاری اساتید و حمایت دولت ایران نبود انتشار کتاب غیرممکن بود. اساتید دانشگاه بسیار کمک کردند تا من توانستم کتاب را ترجمه کنم.امروز خط فارسی فقط در دانشگاه‌ها خوانده می‌شود بنابراین این موضوع مرا ناراحت می‌کرد چرا که این دو کشور به هم بسیار نزدیک هستند در صورتی که ما ناچار بودیم حافظ و مولانا را از انگلیسی بخوانیم. بنابراین کار را شروع کردم و اساتید یارایم بودند. اگرچه زبان فارسی در هندوستان کمرنگ شده اما به حدی با سانسکریت و هندی همراستاست که از بین نخواهد رفت.

انتهای پیام/